Νέες επιδοτήσεις και φοροαπαλλαγές για την ανακαίνιση και ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών

 

Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ,
τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού,
baklatsi@yahoo.gr

Τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση έχοντας ως στόχο τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις χρηματοδοτεί δράσεις για την ανακαίνιση και την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, όπως είναι και το πρόγραμμα «Εξοικονομώ».

Ωστόσο, επειδή είναι πολύ έντονο και το πρόβλημα της έλλειψης στέγης στις πόλεις λόγω της υπερσυγκέντρωσης του πληθυσμού σε αυτές, η Ε.Ε. χρηματοδοτεί και την ανακαίνιση παλιών κτιρίων προκείμενου να προστεθούν στην αγορά νέες κατοικίες χωρίς να επιβαρυνθούν πολεοδομικά οι πόλεις.

Στα πλαίσια αυτά νέα χρηματοδοτικά προγράμματα «ξεκλειδώνουν» άμεσα από το κράτος καθώς επίσης δίνονται και φοροαπαλλαγές για την ενεργειακή αναβάθμιση και την εξοικονόμηση ενέργειας, με στόχο την μείωση της κατανάλωσης και την ενίσχυση των ευάλωτων νοικοκυριών και την δημιουργία νέων ποιοτικών κατοικιών.

Αναλυτικά τα προγράμματα που θα ενεργοποιηθούν άμεσα είναι τα εξής:

Πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω»

Μέσω του προγράμματος αυτού επιδοτείται η ανακαίνιση ιδιωτικών κατοικιών προκειμένου να διατεθούν στη συνέχεια για μίσθωση.

Αποσκοπεί δηλαδή στην αύξηση της προσφοράς κατοικίας με την παροχή κινήτρων προκειμένου κενά ακίνητα να χρησιμοποιηθούν ξανά, αφού επανέλθουν σε κατάσταση που να μπορούν να αξιοποιηθούν.

Συγκεκριμένα, μέσω του προγράμματος «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» επιδοτείται η επισκευή κατοικιών με σκοπό τη διάθεσή τους για εκμίσθωση και στο οποίο συμμετέχουν, μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης Δημόσιας Διοίκησης (ΕΨΠ-gov.gr), ιδιοκτήτες ή επικαρπωτές ακινήτων με χρήση κατοικίας για ένα (1) ακίνητό τους με χρήση κατοικίας, εφόσον:

• διαθέτουν την κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου κατά ποσοστό που υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%),
• το ακίνητο έχει έκταση έως εκατό (100) τετραγωνικά μέτρα (τ.μ.) και βρίσκεται σε οικιστική περιοχή,
• έχουν ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο, πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ και διαθέτουν ακίνητη περιουσία, της οποίας η συνολική αξία δεν υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων χιλιάδων (300.000,00) ευρώ,
• το ακίνητο δεν έχει δηλωθεί ως πρώτη κατοικία, δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένο και δηλώνεται ως κενό στο έντυπο Ε2 που συνοδεύει τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος των τριών (3) τελευταίων ετών, και
• οι δικαιούχοι δεν έχουν λάβει επιδότηση για πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας ή ανακαίνισης σε ακίνητο της ιδιοκτησίας τους τα τελευταία πέντε (5) έτη και δεν έχουν ενταχθεί σε προγράμματα επιδοτούμενης ενεργειακής εξοικονόμησης για οποιοδήποτε ακίνητό τους.

Οι εντασσόμενοι στο πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» επιδοτούνται για την πραγματοποίηση δαπανών επισκευής και ανακαίνισης επί του ακινήτου τους, ύψους μέχρι δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, που περιλαμβάνουν τα απαιτούμενα υλικά και τις εργασίες. Η επιδότηση ανέρχεται στο σαράντα τοις εκατό (40%) των πραγματοποιηθεισών δαπανών και χορηγείται υπό τις εξής προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά:

• τα σχετικά τιμολόγια εξοφλούνται ηλεκτρονικά, με διάρκεια
• μετά την ανακαίνιση προχωρούν σε εκμίσθωση του ακινήτου τριών (3) τουλάχιστον ετών.

Πρόγραμμα «Κοινωνική αντιπαροχή» για φθηνά νοίκια σε νέους

Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού αναμένεται να αξιοποιηθούν ακίνητα του Δημοσίου, μέσω συμπράξεων με τον ιδιωτικό τομέα, για την ανέγερση κοινωνικών κατοικιών.

Στόχος είναι η στέγαση των δικαιούχων του προγράμματος «κοινωνική αντιπαροχή» σε ποιοτικά ακίνητα.

Μεγάλο μέρος των ακινήτων θα παραχωρήσει η ΔΥΠΑ.

Εντός της χρονιάς υπολογίζεται να «βγουν στην αγορά», 11 στρέμματα στη Κηφισιά, 20 στην Παιανία, 40 στη Λάρισα, 28 στρέμματα στη Ξάνθη και 74 στρέμματα στο Βόλο, όπου και θα ανεγερθούν κοινωνικές κατοικίες.

Πώς θα λειτουργήσει λοιπόν το νέο σύστημα;

Η ΔΥΠΑ θα παραχωρεί το αδόμητο οικόπεδο, για το οποίο θα επιλέγεται ανάδοχος μετά από διαγωνισμό, ενώ θα αναλαμβάνει να κατασκευάσει σύγχρονα κτίρια κατοικιών και εμπορικών χρήσεων, με βάση τις προδιαγραφές που προβλέπει η προκήρυξη.

Ο δημόσιος φορέας θα διατηρεί την κυριότητα των ακινήτων, ενώ ο ανάδοχος θα λαμβάνει ως αντάλλαγμα την παραχώρηση της εκμετάλλευσης μέχρι την κάλυψη του κόστους και με την προϋπόθεση ότι ποσοστό των κατοικιών θα διατίθεται με μειωμένο ενοίκιο στους δικαιούχους του προγράμματος κοινωνικής αντιπαροχής.

Η διάρκεια της παραχώρησης θα ορίζεται στην προκήρυξη κάθε διαγωνισμού καθώς δεν μπορεί να είναι ενιαία για όλες τις περιοχές και τις αξίες της γης, ενώ το ποσοστό εκμετάλλευσης του αναδόχου θα κυμαίνεται μεταξύ 30 και 60%, με σκοπό να διασφαλίζεται δημόσιο συμφέρον, αλλά και να είναι το πρόγραμμα ελκυστικό, ώστε οι ιδιώτες κατασκευαστές να χτίσουν σύγχρονες ποιοτικές κοινωνικές κατοικίες.

Το επόμενο διάστημα και μέχρι το τέλος της χρονιάς υπολογίζεται πως αφού τρέξουν οι διαγωνιστικές διαδικασίες θα έχουμε και επιλογή αναδόχων βάσει των τεχνικών προδιαγραφών που θα έχουν οριστεί από τη ΔΥΠΑ.

Εντός του 2024 αναμένεται η ανέγερση των κατοικιών από τους ιδιώτες κατασκευαστές, ενώ θα υπάρξει από τη ΔΥΠΑ η πρόσκληση και η επιλογή των δικαιούχων βάσει κριτηρίων.

Από τις αρχές του 2025 έως και το τέλος του έτους αναμένεται η μίσθωση σταδιακά του 50% των κατοικιών για λογαριασμό του Δημοσίου, με χαμηλό ενοίκιο, σε νέους βάσει κριτηρίων ενώ θα υπάρχει ειδική ποσόστωση για τρίτεκνους και πολύτεκνους.

«Φοροαπαλλαγή για ανακαίνιση κτιρίου»

Τη δυνατότητα να γλιτώσουν ποσό έως 3.200 ευρώ κατ’ έτος από το φόρο που τους αναλογεί έχουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων οι οποίοι θα προχωρήσουν το νέο έτος στην ανακαίνιση των ακινήτων. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να διαθέτουν αποδείξεις και τιμολόγια για τις εργασίες που πραγματοποιήθηκαν και η δαπάνη να έχει καταβληθεί με ηλεκτρονικά μέσα (e-banking, κάρτα ή μεταφορά στον επαγγελματικό λογαριασμό). Η έκπτωση ανέρχεται στο σύνολο της δαπάνης με ανώτατο όριο (δαπάνης) τα 16.000 ευρώ. Δηλαδή, οι φορολογούμενοι για εργασίες της τάξης των 16.000 ευρώ θα έχουν έκπτωση 3.200 ευρώ για πέντε έτη, καθώς η έκπτωση θα κατανεμηθεί ισόποσα σε πέντε χρόνια.

Πως ενεργοποιείται η έκπτωση

1. Οι δαπάνες που θα πραγματοποιούν από τον Ιανουάριο του 2024 οι ιδιοκτήτες κατοικιών και λοιπών κτιρίων για να εξοφλήσουν αμοιβές παροχής υπηρεσιών και αγοράς αγαθών, που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των ακινήτων τους, θα μειώνουν στο σύνολο τους και μέχρι ποσού 16.000 ευρώ το φόρο εισοδήματος. Δηλαδή, το ποσό της δαπάνης που θα πραγματοποιήσουν θα κατανέμεται ισόποσα στα επόμενα πέντε έτη και θα μειώνει το φόρο εισοδήματος Π.χ., αν η δαπάνη πραγματοποιηθεί το 2024, θα κατανεμηθεί ισόποσα στα έτη 2025, 2026, 2027, 2028 και 2029. Ένα η δαπάνη φθάνει στα 16.000 ευρώ, ο φόρος εισοδήματος θα μειώνεται για τα επόμενα πέντε έτη κατά 3.200 ευρώ
2. Για τον υπολογισμό της έκπτωσης θα λαμβάνονται υπόψη τόσο οι δαπάνες για τις εργασίες όσο και για την αγορά των αγαθών.
3. Απαραίτητες προϋποθέσεις για να ισχύσει η έκπτωση είναι:
   • τα κτίρια για τα οποία πραγματοποιούνται οι δαπάνες να μην έχουν ήδη ενταχθεί ή να μην πρόκειται να ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων,
   • οι δαπάνες να αποδεικνύονται με νόμιμα παραστατικά δηλαδή με αποδείξεις λιανικών συναλλαγών ή με τιμολόγια παροχής υπηρεσιών,
   • οι δαπάνες να έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, δηλαδή με πιστωτικές ή χρεωστικές ή προπληρωμένες κάρτες ή μέσω e-banking ή μέσω λογαριασμού πληρωμών Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών του Ν. 3862/2010 ή με τη χρήση ηλεκτρονικού πορτοφολιού κ.λπ.

taxydromos.gr